Chứng tự kỷ ở trẻ em điển hình với việc rối loạn các kỹ năng khác nhau ảnh hưởng trực tiếp tới nhiều mặt, nhất là kỹ năng giao tiếp xã hội và hành vi. Tình trạng tự kỷ nếu không được phát hiện kịp thời sẽ khó cải thiện, trẻ sẽ càng tự cách biệt bản thân đối với xã hội. Vậy để phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ cần làm những gì?
Phát hiện sớm và chẩn đoán tự kỷ ở trẻ
Dấu hiệu nghi ngờ trẻ tự kỷ cha mẹ cần biết
- Không bập bẹ khi 12 tháng tuổi
- Không biết ra hiệu khi 12 tháng tuổi
- Không nói từ đơn khi 16 tháng tuổi
- Không tự nói câu hai từ khi 24 tháng tuổi
- Mất kiến thức và kỹ năng ngôn từ hoặc kỹ năng và kiến thức tiếp xúc ở bất kể lứa tuổi nào
Chẩn đoán tự kỷ ở trẻ
Để chẩn đoán trẻ tự kỷ, hoàn toàn có thể địa thế căn cứ theo :
- Khiếm khuyết về chất lượng quan hệ xã hội ( mắc tối thiểu 2 tín hiệu )
– Khiếm khuyết về sử dụng những hành vi không lời một cách rõ ràng như mắt nhìn mắt, bộc lộ bằng nét mặt, tư thế của khung hình và những cử chỉ khác nhằm mục đích quản lý và điều hành quan hệ xã hội .
– Mối quan hệ bè bạn kém tăng trưởng tương ứng với mức tăng trưởng .
– Thiếu năng lực tìm kiếm sự san sẻ niềm vui, những mối chăm sóc, những thành tích với người xung quanh ( không biết khoe, nói cho người khác những thứ bản thân thích ) .
– Thiếu tình cảm và quan hệ xã hội .
- Khiếm khuyết về chất lượng tiếp xúc ( mắc tối thiểu 1 tín hiệu )
– Kỹ năng nói chậm hoặc trọn vẹn không tăng trưởng ( không kể đến việc sửa chữa thay thế bằng những kiểu tiếp xúc khác như điệu bộ hoặc nét mặt ) .
– Khiếm khuyết rõ ràng về năng lực khởi xướng và duy trì hội thoại với người khác ở những trẻ hoàn toàn có thể nói được .
– Ngôn ngữ trùng lặp và rập khuôn khi sử dụng hoặc ngôn từ lập dị .
– Thiếu những game show phong phú hoặc giả vờ chơi, bắt chước chơi mang tính xã hội để tương thích với mức tăng trưởng .
- Gò bó, trùng lặp, định hình những mẫu hành vi, mối chăm sóc, hoạt động giải trí ( Open tối thiểu 1 tín hiệu )
– Bận tâm bao trùm với 1 hoặc nhiều kiểu thú vị không bình thường về tính định hình, cả cường độ và độ tập trung chuyên sâu .
– Với những hoạt động giải trí hoặc những nghi thức đặc biệt quan trọng sẽ bị hấp dẫn rõ ràng, không khoan nhượng .
– Lặp lại hoặc rập khuôn những cử chỉ, cử động như vê, xoắn vặn tất hoặc những cử động phức tạp của khung hình .
– Bận tâm lê dài với những cụ thể của vật .
- Chậm tăng trưởng hoặc không bình thường chức năng hoạt động giải trí ở tối thiểu 1 trong những nghành nghề dịch vụ sau ( trước 3 tuổi )
– Quan hệ xã hội
– Sử dụng ngôn từ trong tiếp xúc
– Chơi tượng trưng hoặc tưởng tượng
- Xét nghiệm chẩn đoán
Tự kỷ ở trẻ hoàn toàn có thể được chẩn đoán trải qua những xét nghiệm như điện não đồ, đo thính lực, test Denver, nhiễm sắc thể, chụp CT sọ não .
Phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ
Phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ cần bảo vệ những nguyên tắc sau :
– Ngay sau khi phát hiện tín hiệu tự kỷ cần can thiệp sớm
– Nhóm can thiệp sớm sẽ gồm : bác sĩ phục hồi chức năng nhi khoa, cán bộ tâm ý, cán bộ tinh thần, kỹ thuật viên ngôn từ, kỹ thuật viên hoạt động giải trí trị liệu, giáo viên mẫu giáo đặc biệt quan trọng và cha mẹ trẻ .
– Tùy theo mức độ tự kỷ và mức độ sự tăng trưởng của trẻ để thiết lập chương trình can thiệp tương thích .
– Kiên trì và đều đặn cant hiệp theo đợt tại TT phục hồi chức năng phối hợp với điều trị tự kỷ tại nhà .Quá trình can thiệp được triển khai tại khoa phục hồi chức năng Bệnh viện Nhi Trung Ương .
Áp dụng phương pháp phân tích hành vi ứng dụng (ABA) để phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ
Chương trình nghiên cứu và phân tích hành vi ứng dụng ( Applied Behavior Analysis – ABA ) gồm có 100 bài tập theo thứ tự từ đơn thuần tới phức tạp. Các kiến thức và kỹ năng đặc biệt quan trọng trong chương trình ABA được chia thành từng bước nhỏ khi dạy cho trẻ, dạy một bước trong một thời gian và để củng cố bước trước đó .Hiện nay, tại Nước Ta, giải pháp ABA đã được vận dụng tại nhiều TT can thiệp tự kỷ để dạy những cá thể tự kỷ với những năng lực khác nhau và hoàn toàn có thể được vận dụng trong tổng thể những kỹ năng và kiến thức : tự chăm nom, ngôn từ, lời nói và kỹ năng và kiến thức xã hội .
Để thiết lập một chương trình can thiệp hành vi ứng dụng cần: chọn khoảng 1 – 10 bài, mỗi bài chọn 1 – 3 tiết mục sắp xếp vào phiếu can thiệp hành vi. Can thiệp trong thời gian tối thiểu 60 phút/ngày, can thiệp mỗi ngày sau khi phát hiện tự kỷ, tốt nhất 40 giờ/tuần trong 1 – 3 năm đầu.
Người thực thi là kỹ thuật viên ngôn từ, kỹ thuật viên hoạt động giải trí, giáo viên mần nin thiếu nhi hoặc mái ấm gia đình .
Hình thức trị liệu
Phương pháp ABA vận dụng cho trị liệu cá thể, giữa một cô giáo và một trẻ .
Thời gian trị liệu một lần khoảng 30 phút, thực hiện trong 5 – 6 ngày/tuần, 3 tuần/đợt, 4 – 6 đợt/năm.
Tùy theo mức độ của từng trẻ, quy trình trị liệu lê dài 6 tháng, 12 tháng hoặc 24 tháng góp thêm phần cải tổ hành vi và tăng cường năng lực tập trung chuyên sâu, học tập của trẻ .
Các nội dung trong trị liệu trẻ tự kỷ
- Trị liệu ngôn từ và tiếp xúc
Hầu hết trẻ tự kỷ gặp yếu tố nghiêm trọng trong tăng trưởng tiếp xúc và ngôn từ nên cần được trị liệu ngôn từ và tiếp xúc .Có 3 mức độ của chương trình can thiệp Giao tiếp và Ngôn ngữ cho trẻ tự kỷ :
– Chương trình huấn luyện và đào tạo mức độ bắt đầu về những kiến thức và kỹ năng : kiến thức và kỹ năng bắt chước, kỹ năng và kiến thức quan tâm, kiến thức và kỹ năng tiếp đón ngôn từ, kiến thức và kỹ năng trước khi đến trường, kiến thức và kỹ năng biểu lộ ngôn từ, kiến thức và kỹ năng tự chăm nom .
– Chương trình huấn luyện và đào tạo mức độ vừa về những kỹ năng và kiến thức : những kiến thức và kỹ năng giống với mức độ bắt đầu nhưng ở mức độ cao hơn .
– Chương trình đào tạo và giảng dạy mức độ cao về những kiến thức và kỹ năng : giống như trên và thêm Kỹ năng trường học, ngôn từ trừu tượng, kỹ năng và kiến thức xã hội .
- Hoạt động trị liệu
Kỹ năng hoạt động tinh tương quan đến những cử động nhỏ của bàn tay cổ tay, ngón tay, ngón chân, môi và lưỡi giúp trẻ hiểu về ngôn từ, lời nói, ngôn từ không lời, phối hợp với những hoạt động giải trí chức năng của bàn tay được gọi là hoạt động giải trí trị liệu .Nhiệm vụ hướng dẫn của kỹ thuật viện hoạt động giải trí trị liệu gồm :
– Kỹ năng hoạt động và sinh hoạt hằng ngày của trẻ tự kỷ : nhà hàng ( dùng dao, thìa, dĩa, cốc ), mặc quần áo, tắm rửa, đi giày, đi tất, đi vệ sinh .
– Kỹ năng của bàn tay : cách viết, cách cầm vật nhỏ, cách vẽ, dùng kéo cắt dán
– Kỹ năng tiền học đường
- Phương pháp chơi trị liệu
Trẻ tự kỷ thường Open đặc thù thường thấy là thiếu những kỹ năng và kiến thức chơi tương thích với lứa tuổi nên tiềm năng tương quan đến việc chơi và sử dụng thời hạn một cách thích hợp sẽ có trong giáo trình tổng hợp cho trẻ nhỏ tự kỷ .Hoạt động chơi của trẻ nhỏ là phương tiện đi lại đa phần để dạy những kiến thức và kỹ năng xã hội và nhiều trị liệu khác nhằm mục đích cải tổ động cơ hoặc ngôn từ hay những kỹ năng và kiến thức nhận thức .
Ngoài ra, trẻ tự kỷ cũng bị hạn chế về kỹ năng và kiến thức chơi tập thể nhóm nhỏ nên giáo viên cần hướng dẫn trẻ chơi theo một nhóm khoảng chừng 5 – 6 người theo một chủ đề nào đó ( mái ấm gia đình, bác sĩ, thiết kế xây dựng, nấu nướng … ) để giúp trẻ hòa nhập với bạn hữu và tuân theo những luật chơi .
- Điện kích thích phát âm
Sử dụng máy VOCASTIM tương hỗ việc kích thích tạo ra âm thanh và lời nói của trẻ .Cho trẻ sử dụng 15 phút / ngày, 5 – 6 ngày / tuần, 3 tuần / đợt, 4 – 6 đợt / năm .
Sử dụng thuốc trong phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ
Tự kỷ không hề điều trị khỏi bằng thuốc, thuốc chỉ đóng vai trò giúp tăng mức độ tập trung chuyên sâu, giảm triệu chứng và kiểm soát và điều chỉnh hành vi tự kỷ .Các thuốc được dùng cho trẻ tự kỷ sẽ gồm có :
– Thuốc làm giảm tăng động ( Clonidine, Risperdal ) .
– Thuốc giảm hung tính ( Haloperidol )
– Thuốc kiểm soát và điều chỉnh xúc cảm ( Tegretol ) .
– Thuốc tăng độ tập trung chuyên sâu ( Citicoline, Fluoxetine, DMAE H3, DHA ) .
– Thuốc kiểm soát và điều chỉnh động tác lặp lại định hình ( Zoloft ) .
– Thuốc tăng tuần hoàn não : Cerebrolysin, Nootropil, Lucidrin …
– Các loại thuốc tương hỗ : Magie B6, canxi, sắt, thuốc điều trị động kinh .Chứng tự kỷ nằm trong nhóm rối loạn tăng trưởng lan tỏa, có ảnh hưởng tác động tới sự tăng trưởng về nhiều mặt của trẻ nên khi phục hồi chức năng cho trẻ tự kỷ cần thật sự kiên trì để có hiệu quả tốt nhất .
Các bậc phụ huynh nên đưa trẻ đi khám tại cơ sở y tế uy tín hoặc tham khảo y kiến bác sĩ Nhi có chuyên môn để biết cách điều trị trẻ tự kỷ tại nhà tốt nhất.
Với mong ước sát cánh cùng những mái ấm gia đình có trẻ mắc tự kỷ, Bệnh viện Hồng Ngọc đã tiến hành dịch vụ thăm khám và điều trị cho trẻ tự kỷ và nhận được nhiều tin yêu của những bậc cha mẹ .
Trực tiếp thăm khám và điều trị tự kỷ cho trẻ tại Hồng Ngọc là BSCKII Phạm Đức Thịnh với hơn 40 năm kinh nghiệm tay nghề trong ngành nghề dịch vụ Nhi khoa ; hơn 10 năm công tác làm việc tại Trung tâm Nghiên cứu Tâm lý trẻ nhỏ ( còn gọi là Trung tâm Nguyễn Khắc Viện ) .Sau khi trở thành Giám đốc tiên phong của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc, bác sĩ Thịnh vẫn trực tiếp tham gia chẩn đoán, tư vấn và trị liệu cho trẻ nhỏ có yếu tố tâm ý như tự kỷ, tăng động giảm chú ý quan tâm, rối loạn hành vi …Với trình độ trình độ cao về Nhi khoa và Tâm lý trẻ nhỏ cùng sự tận tâm với bệnh nhi BS Thịnh đã sát cánh cùng rất nhiều mái ấm gia đình có trẻ tự kỷ trị liệu thành công xuất sắc .
Thông tin liên hệ và đặt lịch khám
Tel: 024 3927 5568 (máy lẻ 8)
đường dây nóng : 0916 690 018
**Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Bệnh viện Đa khoa Hồng Ngọc mang tính chất tham khảo, không thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị y khoa. Để biết chính xác tình trạng bệnh lý, người bệnh cần tới các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám trực tiếp, chẩn đoán và tư vấn phác đồ điều trị hợp lý.
xem thêm: có nên tập gym hay không
“Nguồn: hongngochospital”
Source: https://kienthucsuckhoe.vn
Category: SỐNG KHỎE